Doğruluk, tarafsızlık, tutarlılık, ...
Çevreye, ormana duyarlılık, orman köylüsüne duyarlılık, idarecilikte tarafsızlık... bu kavramların, Orman Genel Müdürlüğünün kurumsal yapısında bir karşılığı bulunuyor mu acaba?
Orman Genel Müdürlüğü, ormanları sıradan bir vatandaş kadar umursuyor mu?
Sayıştay raporlarında belirtilen bulgulara şöyle bir bakalım.
- Mali tablolarda taşınmazlarla ilgili verilerin gerçek durumu yansıtmadığı yapılan denetimler sırasında tespit edilmiştir. 2013 yılında gerekli düzeltme yapılmış.
- Kurum tarafından verilen arazi izinlerine ilişkin olarak yapılması gerekli muhasebe kayıtlarının yapılmadığı, 2013 yılından itibaren gereğinin yapılacağı belirtilmektedir.
- ORKÖY kredilerinin takip edilmediği, söz konusu kredilerin miktar ve tutarının mali tablolardan tespit edilemediği görülmüştür. 2013 yılında gerekli düzeltmeler yapılmış.
- Verilen arazi izinlerinde, iznin tebliğinden itibaren bir aydan fazla süre geçtiği halde, teminat ve bedellerin yatırılmaması ve onaylı taahhüt senedi verilmemesine rağmen söz konusu izinlerin iptal edilmediği; verilen izinlere ilişkin bilgi ve belgelerin Özel Bütçe Muhasebe Birimine zamanında intikal ettirilmediği, tespit edilmiştir. 2013 yılından itibaren gereğinin yapılacağı belirtilmektedir.
2013
- 2011 ve 2012 raporlarına da konu edilmesine rağmen bazı bölge müdürlüklerinde halen kurumun en büyük gelir kaynağı olan arazi izinlerinden kaynaklanan alacakların mali tablolarda gösterilmediği; alacağın tahsil edilemediği tespit edilmiştir.
- Orman Genel Müdürlüğünün muhtelif bölge müdürlüklerinde yapılan denetimlerde, orman köylüsüne yaptırılması gereken işlerin, bazı şirketlere ihalesiz olarak yaptırıldığı görülmüştür.
2014
- Orman Kanununun 16, 17 ve 18 inci maddeleri kapsamında verilen izin bedellerine ait tahakkuk kayıtlarının mali tablolarda yer almadığı;
- 2014 yılı sonu itibariyle izin irtifak gelirlerinin toplam 90.098.377,63TL’ lik kısmının henüz tahsilatının yapılmadığı;
- İzin irtifak gelirlerine ilişkin bölge müdürlüklerinden temin edilen tahsilat tutarları ile Genel Müdürlüğün hesap planına göre 600 03 06 01 99 alt kodunda muhasebeleştirilen izin gelirleri tahsilat tutarlarının uyumlu olmadığı;
- 6831 sayılı Orman Kanununun 16 ncı maddesinin Uygulama Yönetmeliğinin birbiri ile çelişkili hükümler içermesi, söz konusu yönetmelikle verilen izin bedelleri ile teminatlara ilişkin düzenlemelerin yersiz olduğu;
- Orman köylülerine yaptırılması gereken işlerin ticari faaliyette bulunanlar ile orman köylüsü olmayan kimselere ihalesiz yaptırıldığı;
- İzin ve irtifak işlemleri yönetiminde mevzuata aykırı uygulamalar bulunduğu;
- Bazı şirketlerin muhtelif yıllara ait ek Devlet haklarını ödemedikleri;
- Saha aşımlarının olduğu; izinsiz ve proje harici tesis yapılmasına rağmen zabıt tutulmadığı;
- İzin süresi bittiği halde kullanıma devam edilen yerlerin bulunduğu;
- Maden izini verilen alanlarda yeteri kadar rehabilitasyon işlemleri yapılmadığı;
- ÇED raporlarında biyolojik çeşitliliğe yer verilmediği;
- Kurumun geçmiş yıllar faaliyetlerine ilişkin verilerin 2014 yılında revize edilerek gösterildiği;
- Önceki yıllar faaliyet raporlarında yer alan bilgilerin cari yıl faaliyet raporunda geriye dönük revize edilerek gösterilmesinin “Kamu İdarelerince Hazırlanacak Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmeliğin” “Doğruluk ve Tarafsızlık” başlıklı 5 inci ve “Tutarlılık” başlıklı 8'inci maddelerine aykırı olduğu;
2015
- Kesinleşmiş idare alacaklarının 2014 te farklı, 2015'te çok daha farklı beyan edildiği;
- Orman kanununun 16, 17 ve 18 inci maddeleri kapsamında verilen izin bedellerine ait tahakkuk kayıtlarının, bazı bölgelerde yapılmadığı, bazı bölgelerde ise hatalı yapıldığı;
2016
- Orman Kanununun 16, 17 ve 18 inci maddeleri kapsamında verilen izin bedellerine ait tahakkuk kayıtlarının, bazı bölgelerde yapılmadığı, bazı bölgelerde hatalı yapıldığı, dolayısıyla bu alacakların mali tablolarda hatalı yer aldığı;
2017
- Bazı bölgelerde ağaçlandırma bedelinin tahsili edilmediği ve tahsil edilmeyen tutarın mali tablolarda yer almadığı;
- Maden izin alanlarında etkin denetim yapılmadığı;
- Kurum stratejik planındaki hedeflerin birbiriyle uyuşmadığı;
2018
- İzine konu edilen yerler içindeki kiraya verilen yerlere ilişkin alacak kayıtlarının gerçek durumu yansıtmadığı;
- İzin bedeli alacak tutarlarının bazı bölgelerde hatalı kaydedilmesi sebebiyle söz konusu alacakların mali tablolarda gerçek durumu yansıtmadığı;
- İzin irtifak gelirlerine ilişkin olarak 2018 yılı tahsilatlarının tamamlanmamış olması ve tahsil edilemeyen tutarın mali tablolara farklı yansımış olduğu;
- Bazı bölgelerde ağaçlandırma bedelinin tahsili edilmemiş olması ve tahsil edilen tutarın bir kısmının özel bütçeye aktarılmadığı;
- Orman genel müdürlüğü yönetim ve mülkiyetindeki taşınmazlara ait taşınmaz cetvellerindeki kayıtların muhasebe kayıtları ile uyuşmaması sebebiyle mali tablolardaki taşınmaz kayıtlarının gerçeği yansıtmadığı;
- Maden izni teknik raporlarının yönetmeliğe uygun düzenlenmediği;
- Orman olarak sınırı belirlenmiş alanların %17’sinin tapuya kayıt edilememiş olduğu;
- Mesire yerlerinde alan kullanım planı/vaziyet planı olmadan ihaleye çıkılan veya 2018 sonu itibariyle halen onaylı planı olmayan yerlerin bulunduğu;
- Mesire yerleri yönetim ve işletilmesinde mevzuata uyulmaması ve etkin bir denetim yürütülmediği;
- Bazı mesire yeri sahalarında onaylı planda yer almayan yapı/tesislerin bulunduğu;
2019
- Kadastro çalışmaları tamamlanmış orman alanının %16’sının tapuya tescil edilememesi nedeniyle ormanların etkin korunamadığı;
- Orman maden izin sahalarında etkin bir denetimin yürütülmediği;
- Uluslararası norm ve standartlara uygun bir ulusal orman envanterinin bulunmadığı;
- Kırtasiye alımlarının açık ihale usulü yerine kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemiyle alındığı;
2020
- Ormanlık alanlardaki maden izin sahalarında etkin denetimin yürütülmediği; izinsiz yapılaşma ve izin amacı dışında kullanım tespitlerine yönelik herhangi bir işlem yapılmadığı;
- Maden sahalarının rehabilitasyon çalışmalarının tam ve zamanında yapılmadığı ve kontrol eksikliği bulunduğu;
- Orman sayılan alanlarda yapılan madencilik faaliyetleri dolayısıyla alınan çevre ile uyum bedelinin orman genel müdürlüğü tarafından talep edilmediği;
2021
- İzin ve İrtifak Alacakları ile İzne Konu Edilen Alanlar İçindeki Kiralamalara İlişkin Alacak Tutarlarında Birimler Arasında Uyuşmazlık Bulunması
- Orman Sayılan Alanlarda Yapılan Madencilik Faaliyetleri Dolayısıyla Alınan Çevre ile Uyum Bedelinin Orman Genel Müdürlüğü Tarafından Talep Edilmemesi
- Doğrudan Temin Yöntemiyle Yaptırılan ve Belirli Bir Süreyi Gerektiren İşler İçin Sözleşme İmzalanmaması
- Kiraya Verilen Taşınmazların Tahmini Kira Bedel Tespitlerinin Hatalı Yapılması
- Yangın Eylem Planlarının Uygulanmasında Yerel Yönetimlerle İşbirliği Sürecinin Geliştirilmesi İhtiyacı
- Kadastro Çalışmaları Tamamlanmış Orman Alanının %13'ünün Tapuya Tescil Edilememesi
- Yayla Alanlarında Taşınmazlara Ait Vaziyet Planlarının İşlenmesi, Sabit Kıymetlere Alınması ve Kiracı Tespitlerinin Tamamlanmaması
- Yasal Süre İçinde Kiracı Tespiti Yapılamayarak Gelir Kaybına Neden Olunması
2022
- Banka Hesaplarının Tam ve Uygun Değerle Raporlanmaması ve Bildirimde Bulunulmaması
- Farklı Türdeki Gelirlerin Muhasebe Kayıtlarına Alınmasında Düzensizliklerin Bulunması
- Tahsil Edilemeyen İzin ve İrtifak Alacak Tutarları Konusunda Birimler Arasında Uyuşmazlık Bulunması
- Orman Sayılan Alanlardaki Kiralamalardan Elde Edilen Gelirlerin Farklı Hesap Kodlarına Kaydedilmesi
ÖZET
2012 yılından itibaren bugüne kadar düzenlenmiş olan Sayıştay raporları incelendiğinde benzer konuların ön plana çıktığı görülmektedir. Ne yazık ki orman genel müdürlüğünün, ormanları etkin korumada yetersiz olduğu, bazı yıllara ait raporlarda açıkça, diğer raporlarda da üstü kapalı olarak ifade edilmektedir.
Özellikle izin, irtifak, maden işletmesi vb amaçlarla başka kurum ve kişilere terk edilen orman alanlarının takip edilmediği, saldım çayıra mevlam kayıra benzeri bir anlayışla yönetildiği görülmektedir. Gerekli tespitlerin yapılmaması nedeniyle kamunun gelir kaybına neden olunduğu da açıkça ve birçok kez raporlara yansımaktadır. Bu kayıplara neden olan yöneticilerle ilgili olarak gerekli yasal ve idari işlemlerin yapılması, neden oldukları kayıpların bu kimselerden yasal faiziyle tahsil edilmesi gerekmektedir.
KAYNAKLAR
2012 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2013 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2014 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2015 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2016 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2017 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2018 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2019 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2020 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2021 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
2022 Yılı Sayıştay Denetim Raporu
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder